De jubileumviering van de Audemars Piguet Royal Oak wordt extra kracht bijgezet met de introductie van een nieuw model en lokale pop-uptentoonstellingen. Maar wat maakt dit horloge zo iconisch? Een reis door de tijd en de vele gedaantes van de Royal Oak.
De Royal Oak, ontworpen door Gérald Genta voor Audemars Piguet, werd onthuld op 15 april 1972 op Baselworld. Het avant-gardistische design zorgde voor opschudding met zijn schaamteloos grote verschijning van roestvrij staal, een achthoekige lunette met zichtbare zeshoekige schroeven en zijn opvallend gestileerde geïntegreerde stalen band en zijn extra dunne zelfopwindmechanisme.
Ondanks het controversiële begin, luidde dit horloge, dat sportiviteit combineert met een soort exhibitionistische luxe, het begin in van een nieuw soort mannenhorloges.
De Royal Oak was een authentieke mix van eeuwenoud vakmanschap, gewaagd design en technologische vooruitgang. En sindsdien bleek het ontwerp een uitstekend canvas voor veel meer ontwerpinnovatie.
Audemars Piguet Royal Oak: het begin
In 1970 merkten drie van Audemars Piguet’s distributieagenten de nieuwe gevoeligheden van klanten op. Ze daagden het merk uit om te reageren. Georges Golay, de toenmalige algemeen directeur van Audemars Piguet, gaf deze taak aan Gérald Genta, een ervaren horlogeontwerper die was geschoold als juwelier. Hij kreeg de opdracht om een sporthorloge van roestvrij staal te ontwerpen dat nog nooit eerder is vertoond.
Genta tekende de Royal Oak-schets in één nacht, geïnspireerd door verschillende bronnen, zoals de duikhelm die hij zich herinnerde uit zijn jeugd. Terwijl Genta’s creatie in de voetsporen trad van Audemars Piguet’s onconventionele polshorloge-ontwerpen die in de jaren dertig van de vorige eeuw debuteerden, resoneerde het radicale ontwerp ook met de culturele vloedgolf die de werelden van hedendaagse kunst, design, architectuur en muziek in de jaren zestig en zeventig overspoelde.
Een buitengewoon samenwerkingsproces met de beste horlogemakers en ambachtslieden uit de industrie volgde: Stern Frères werkte aan de geguillocheerde Petite Tapisserie-wijzerplaat, Favre & Perret aan de stalen kast en Gay Frères aan de geïntegreerde stalen band. Het horloge was zo ingewikkeld om te maken in hard staal dat het eerste prototype werd gemaakt in wit goud, een zachter materiaal.
Genta tekende de Royal Oak in 1 nacht
De geïntegreerde band alleen al bestond uit 154 componenten, waaronder twintig taps toelopende schakels, waardoor het een van de meest ingewikkelde stalen banden in de geschiedenis van de horlogemakerij werd. Bovendien was de afwisseling van gesatineerd geborstelde en gepolijste oppervlakken die de kast en band sieren zo gedetailleerd dat de laatste finishing touch werd gedaan in de werkplaatsen van de manufactuur.
In een interview zei AP-baas Georges Golay in 1982: “De Royal Oak is bedacht in 1970, op voorstel van van agenten die bedenkingen hadden bij de marketing
waarde van goud voor de promotie van hoogwaardige uurwerken – een opvatting die volgens mij niet langer geldig is. Ze hebben ons gevraagd om een roestvrijstalen polshorloge te ontwerpen dat beter aansluit bij de manier waarop we vandaag de dag leven. We moesten een model uitvinden dat zowel sportief als stijlvol van karakter is, geschikt voor avondkleding en voor de dagelijkse bezigheden van de hedendaagse man van smaak.”
Nadat Audemars Piguet in april 1972 het duurste stalen horloge ter wereld werd presenteerde, kreeg het merk flink wat kritiek te verwerken. En dat was niet het enige probleem. Door sceptische klanten en de moeilijkheid om de eerste exemplaren van het horloge te vervaardigen en af te leveren, waren de begindagen zwaar. Desalniettemin bereikte de verkoop al in 1972 490 stuks – een record voor Audemars Piguet en het begin van een gestaag commercieel succes.
Royal Oak voor dames
Vier jaar lang produceerde Audemars Piguet voorzichtig maar één referentie Royal Oak – de nu beroemde 5402. Pas in 1976 kwam de eerste Royal Oak voor dames in 29 millimeter (ref. 8638), ontworpen door Jacqueline Dimier. In 1977 werden deze twee modellen beide opnieuw uitgebracht in geel goud, wit goud en bi-color. Het merk voegde ook een tussenmaat van 35 millimeter toe, ref. 4100.
De Royal Oak toonde in de jaren ’80 een buitengewoon aanpassingsvermogen
De Royal Oak toonde in de jaren tachtig een aanpassingsvermogen dat even onverwacht als buitengewoon was. Verder weg van ref. 5402, verkende het merk nieuwe esthetische mogelijkheden voor de Royal Oak met nieuwe maten en materialen. Witgoud, geelgoud en two-tone modellen (geel goud en staal) werden al snel aangevuld met versies in platina en roségoud.
Royal Oak Quartz
Diversificatie van de collectie betekende ook het verkennen van nieuwe mogelijkheden op het gebied van uurwerktechniek. Zo kwam er in 1980, geheel in overeenstemming met zijn tijdsgeest, zelfs een Royal Oak met quartzuurwerk.
Hoewel Audemars Piguet aanvankelijk terughoudend was om deze technologie in de Royal Oak-collectie te gebruiken, gaf het model toe aan de vraag van de markt na het testen van deze technologie op een nauw verwante lijn – de het zogenaamde “Quartz” (ref. 6005) debuteerde in 1978.
De Royal Oak speelde een cruciale rol in de heropleving van mechanische horloges
Hoewel de 6005 enkele esthetische elementen van de Royal Oak heeft geleend (waaronder de geometrische kast, satijnen afwerking, gepolijste delen en de geïntegreerde band) was de lunette niet achthoekig of versierd met acht zeshoekige schroeven.
Hoewel het merk dus experimenteerde met quartztechnologie, speelde het ook een cruciale rol bij de heropleving van klassieke complicaties. In 1983 bracht het merk uit Le Brassus zijn First Day Date Royal Oak-model (ref. 5572) gepresenteerd in een kast van 36 millimeter, verkrijgbaar in vier variaties: staal, geelgoud, witgoud en een tweekleurige combinatie van staal met geelgoud.
Dit horloge met meerdere kalenderfuncties werd in 1984 gevolgd door ref. 5554, de eerste Royal Oak uitgerust met ‘s werelds dunste zelfopwindende eeuwigdurende kalenderuurwerk met centrale rotor van zijn tijd, het kaliber 2120/2800, dat AP in 1978 in ref. 5548 had onthuld.
In 1986 breidde Audemars Piguet zijn aanbod uit met een Royal Oak Perpetual Calendar in een opengewerkte versie (ref. 25636). Dit 18-karaats geelgouden horloge was het eerste opengewerkte Royal Oak-ontwerp, evenals het eerste saffierglazen achterdeksel van de collectie. Deze vroege Royal Oak Perpetual Calendar-modellen zouden welhaast heilig worden verklaard door liefhebbers van een verfijnde horlogetraditie.
Ook luidden een nieuw tijdperk van heruitvinding in voor de Royal Oak. De ontdekking van nieuwe van stijlen, groottes en uurwerken voor de Audemars Piguet Royal Oak zette zich voort tot ver in de jaren negentig.
Ter gelegenheid van zijn twintigjarig jubileum lanceerde Audemars Piguet in 1992 de eerste limited edition (ref. 14802) een eerbetoon aan de zogenaamde “Jumbo” Royal Oak uit 1972, dit keer voorzien van een saffieren achterdeksel. Tevens werd dat jaar de eerste Royal Oak op lederen band gepresenteerd – een controversieel uurwerk van 36 millimeter (ref. 14800), ontwikkeld door de onafhankelijke Zwitserse ontwerper Jörg Hysek.
Eerste tourbillon en Offshore
Van 1972 tot 1999 creëerde Audemars Piguet zo’n 300 Royal Oak-modellen, waarvan er bijna 200 werden geproduceerd tijdens de jaren negentig.
De Royal Oak bereikte in 1993 een nieuw uiterste met de lancering van de Royal Oak Offshore – de nog iets extremere versie van het model dat al zoveel controverse had opgeroepen.
Deze stevige en gespierde herinterpretatie van de Royal Oak in een indrukwekkende kast van 42 mm, bedacht door Emmanuel Gueit, sprak al snel een jongere generatie aan die in de “Beast” een ideaal accessoire zag voor een avontuurlijke levensstijl. Deze nieuwe kijk op de Royal Oak volgde snel zijn eigen weg en leidde tot een eigen collectie.
De eerste Royal Oak tourbillon, onthuld in 1997, kreeg een achthoekige opening van de wijzerplaat op 6 uur die doet denken aan van de achthoekige ring van de Royal Oak. Dit horloge in roségoud kwam in een gelimiteerde oplage van vijf stuks. Dit horloge werd geïntroduceerd ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum en kreeg tegens een variant in staal met ene gelimiteerde oplage van 25 stuks.
Eveneens in 1997 lanceerde Audemars Piguet zijn eerste Royal Oak Chronograph (ref. 25860, 39 millimeter), evenals de allereerste Royal Oak Grande Complication met een minutenrepetitie, een eeuwigdurende kalender en chronograaf. Dit uurwerk van 648 componenten werd gemonteerd in een massieve 44 mm witgouden kast.
Van 1972 tot 1999 creëerde Audemars Piguet zo’n 300 Royal Oak-modellen
Terwijl de Royal Oak zijn mannelijke kant in de jaren negentig vrijer uitdrukte met een reeks extremere ontwerpen, bloeiden ook de damesmodellen op van creativiteit. De eerste opengewerkte damesmodellen maakten hun debuut in het begin van de jaren negentig met de historische ultradunne Calibre 2003SQ, met een dikte van slechts 1,64 mm. Gemset-modellen wonnen op dezelfde manier terrein, met als hoogtepunt in 1998 het Royal Oak High Jewellery Openworked-uurwerk (ref. 15073).
De Royal Oak voor dames bereikte in 1997 een ander uiterste met de Royal Oak Mini (ref. 67075), de kleinste Royal Oak ooit gemaakt. Dit door quartz-aangedreven geelgouden uurwerk had een diameter van slechts 20 millimeter om comfortabel om de slankste polsen te zitten.
Nieuwe richtingen
De Royal Oak ging zijn vierde decennium in met een nieuwe 39 mm-versie, ref. 15202, dat een keerpunt was in de geschiedenis van de ‘Jumbo’. Dit uurwerk herinterpreteerde de esthetische codes van de Royal Oak met meer vrijheid, met nieuwe wijzerplaatkleuren en de terugkeer van de saffierglazen achterkant. Dit horloge bevatte ook de nieuwe Grande Tapisserie guilloché, wat al snel een nieuwe favoriet in de Royal Oak-collectie werd.
De jaren 2000 werden vooral gekenmerkt door een geavanceerd ontwerp en micromechanica in overeenstemming met het nieuwe millennium. Zowel de Royal Oak Concept, gelanceerd in 2002 als de Royal Oak Tradition d’Excellence N°4 (2004) getuigen van de avant-garde en futuristische visie van het merk.
De Tradition d’Excellence N°4 (ref. 25969PT) combineert een chronograaf en een tourbillon in een 44 mm Royal Oak platina kast. Het horloge kwam in een gelimiteerde oplage van twintig stuks en kreeg met een opmerkelijke 10-daagse gangreserve dankzij zijn baanbrekende dubbele veertonnen, zichtbaar door de gedeeltelijk opengewerkte wijzerplaat. De avant-garde wijzerplaat bevatte naast de tourbillon-kooi en de minutentellers van de chronograaf ook twee gangreserve-indicaties (10 dagen en 24 uur).
Ter gelegenheid van het 30-jarig jubileum van de Royal Oak presenteerde Audemars Piguet een eenmalige gelimiteerde editie van 150 stuks, geïnspireerd op concept cars, met een ronde 44 millimeter kast geslepen uit Alacrite 602 en een achthoekige lunette vervaardigd in titanium. Ook de wijzerplaat oogde futuristisch met zijn avant-gardistische schokabsorberende tourbillon-brug en innovatieve functies, waaronder een dynamograaf en gangreserveweergave.
Meer verfijning
Het omvangrijkere en futuristische uiterlijk van de jaren 2000 maakte langzaam plaats voor meer verfijnde modellen die de originele codes van het horloge verwoven met een zeer eigentijdse esthetiek en steeds verder doorontwikkelde mechanismen.
Voor het 40-jarig jubileum van de Royal Oak in 2012 presenteerde Audemars Piguet een selectie horloges die bezield waren door dezelfde gedurfde geest van het eerste model. Een van de hoogtepunten was een nieuw 39 mm “Jumbo” 15202-model, dat een vloedgolf van liefde veroorzaakte bij liefhebbers van het merk, vergezeld van een opengewerkte versie aangedreven door het nieuwe Calibre 5122. In 2012 had een overgrote meerderheid van de Royal Oak-modellen voor heren een grotere diameter dan 39 millimeter, waardoor het nieuwe 15202-uurwerk het enige model werd dat in deze originele maat werd aangeboden.
Vandaag brengen de festiviteiten van het 50-jarig jubileum horloge-enthousiastelingen samen om hulde te brengen aan de opmerkelijke geschiedenis en jeugdige geest van dit uurwerk, die mensen op verschillende gebieden van de creatieve praktijk blijft inspireren.
Audemars Piguet Royal Oak RD#3
Voor de vijftigste verjaardag van horloge is er een bijzondere nieuwe versie bij gekomen: de Audemars Piguet Royal Oak Jumbo Automatic Flying Tourbillon Extra-Thin RD#3. En daarmee is het de eerste Royal Oak die is uitgerust met een ultradun flying tourbillon-uurwerk.
De 39 millimeter grote kast blijft qua ontwerp dicht bij de originele roestvrijstalen Royal Oak van Gérald Genta.
Wat opmerkelijk is, is dat de klassieke kastspecificaties van de nieuwe Jumbo 16202 – 39 mm diameter, 8,1 millimeter hoogte en 50 meter waterbestendigheid – zijn behouden in de nieuwe Royal Oak RD#3.
De kast is weliswaar iets dikker dan het origineel van 7 millimeter, maar is ook voorzien van een saffieren achterdeksel. De roestvrijstalen kast en band hebben kenmerkende satijngeborstelde en glanzende handgepolijste afwerkingen.
Lees ook: Patek Philippe laat historie leven
Net als zijn voorvader uit 1972 heeft de nieuwe Jumbo Tourbillon 26670ST een wijzerplaat Bleu Nuit, Nuage 50 Petite Tapisserie. De kleur wordt nu echter verkregen met behulp van een PVD-proces, wat zorgt voor een uniforme en duurzame kleur op alle wijzerplaten. De witgouden toegepaste badkuipvormige uurmarkeringen en wijzers, behandeld met een lichtgevende coating, zijn een knipoog naar het origineel. Het logo van Audemars Piguet om 12.00 uur en het minutenspoor zijn in wit gedrukt en de vliegende tourbillon is om 6 uur geplaatst.
RD#3
AP’s extra dunne automatische vliegende tourbillon was vijf jaar in ontwikkeling en vertegenwoordigt een grote doorbraak voor het merk – reden waarom het is gecatalogiseerd als een onderzoeks- en ontwikkelingsuurwerk. De eerste hiervan was de RD#1, het prototype van de Royal Oak Concept Minute Repeater Supersonnerie uit 2015, dat in 2016 in commerciële vorm werd geproduceerd. In 2018 onthulde AP zijn RD#2-concept, een Royal Oak Selfwinding Perpetual Calendar Ultra-Thin prototype met een uurwerk van 2,89 mm dat het tot ‘s werelds dunste automatische kalenderpolshorloge van zijn tijd maakte en de hoofdprijs won bij de GPHG in 2019.
Voor 2022 pronkt AP met zijn nieuwste RD#3-horloge aangedreven door het nieuwe ultradunne kaliber 2968. In tegenstelling tot de voormalige RD-concepthorloges, is de RD#3 geen concepthorloge en is het op tijd uitgebracht om het 50-jarig jubileum van de Royal Oak te vieren.
Zoals het merk aangeeft, zal deze 39 mm Jumbo met het nieuwe kaliber in september 2022 worden gevolgd door een 37 mm-versie met een andere kleur op de wijzerplaat.
Audemars Piguet calibre 2968
Dit uurwerk werd eigenlijk ontwikkeld voor de 41 millimeter grote kast, dus moest het een beetje afslanken. Dit werd bereikt door specifieke componenten te herpositioneren. Een van de oplossingen was om de titanium tourbillon-kooi uit te rusten met een perifere schijf. Door de combinatie van titanium en een perifere aandrijving is het regelorgaan lichter en wordt de energieverdeling verbeterd. Zichtbaarheid was ook een belangrijk punt; de vliegende tourbillon is op wijzerplaatniveau geplaatst en de armen van het balanswiel zijn opnieuw ontworpen en gepositioneerd om het kloppende hart van het horloge te kunnen zien.
De achterkant van de kast onthult de opengewerkte bruggen en rotor van het automatische kaliber 2968. Het uurwerk is gebaseerd op het nieuwe 7121-kaliber dat in de automatische Jumbo 16202 is gemonteerd met een uitgebreide gangreserve en een op kogellagers gemonteerde rotor. Het uurwerk bestaat uit 226 componenten, meet 29,6 mm in doorsnee en heeft een hoogte van slechts 3,4 mm.
Audemars Piguet Royal Oak pop-up tentoonstellingen
Naast dit bijzondere horloge, viert het merk uit Le Brassus de verjaardag ook in fysieke vorm. Over de hele wereld worden liefhebbers door Audemars Piguet uitgenodigd om diep in de Royal Oak’s culturele universum en volg de reis van dit uurwerk vanaf de eerste inspiraties tot het evoluerende gesprek met de grotere culturele wereld.
De geschiedenis van vijf decennia wordt gepresenteerd door middel van verrassende en meeslepende edutainment-inhoud, geïnspireerd door de vele facetten van de Royal Oak, verleden, heden en toekomst, en de gedurfde visie die het sinds de oprichting heeft bezield. Bezoekers kunnen ook hun kennis van de Royal Oak en van het merk als geheel testen door middel van een leuke digitale uitdaging. Extra ervaringen zullen beschikbaar zijn voor het publiek in Zürich van 6 – 12 mei, in New York City van 19 – 25 mei en in Shanghai in juli. Een reeks lokale pop-uptentoonstellingen, te zien van april tot september in Tokio, Hong Kong en Londen, weerspiegelt de jeugdige geest van de toegewijde zintuiglijke in-situ-installaties. Of het ook naar Nederland komt, is nog niet bekend.
Last but not least vinden er exclusieve diners plaats in belangrijke hubs, waaronder Singapore, Taipei, Bangkok, Londen en Turijn, waar klanten en verzamelaars worden uitgenodigd om hun iconische Royal Oak-uurwerken te exposeren naast een selectie van modellen uit de Heritage-collectie.
