Zenith is een van de bijzonderste horlogehuizen van Zwitserland, met een historie waar menig merk dat hoger aangeschreven staat nog jaloers op zou kunnen zijn. Met de huidige koers lijkt er eindelijk schot in de zaak te komen en de Zenith Calibre 135 is een geweldig voorbeeld van hoe een merk zijn eigen historie serieus moet nemen.
Een monumentale samenwerking in uurwerken, zo kunnen we dit project wel noemen. Zenith heeft namelijk zijn meest bekroonde uurwerk uit de gouden eeuw van chronometriewedstrijden voor het eerst beschikbaar gemaakt in een heel bijzondere nieuwe versie.
Het idee werd geïnitieerd door veilingsexpert Aurel Bacs van Phillips en vintage expert Alexandre Ghotbi, met wie Zenith al had samengewerkt aan unieke stukken en exclusieve edities. Samen nodigden zij de Finse onafhankelijke horlogemaker Kari Voutilainen uit om een een aantal new old stock uurwerken te restaureren en met de hand te decoreren. Het gaat hier om de legendarische kaliber 135-O uurwerken, die deelnamen aan historische chronometerwedstrijden van het observatorium van Neuchatel.
Dit kaliber stamt uit het laatste grote decennium van de observatorium-chronometerwedstrijden, een tijdperk van horloges dat barst van de creativiteit en het streven naar chronometrische perfectie. Het is tijdens dit decennium dat Zenith zijn reputatie als vooraanstaande maker van precisiechronometers vestigde met de Calibre 135-0, de meest bekroonde observatoriumchronometer ooit gemaakt.
Over het ontstaan van deze unieke samenwerking deelde Julien Tornare, ceo van Zenith, mee: “ik ken Aurel Bacs en Alexandre Ghotbi al jaren. We hebben discussies gehad over het erfgoed van Zenith en wat de verborgen schatten waren die nog moesten worden afgestoft.
Zij vroegen specifiek naar het Calibre 135. Toen kreeg ik het idee, waarom gaan we niet samenwerken met Phillips om een speciale serie rond deze beweging te maken? Het mooie van zo’n rijk patrimonium als dat van Zenith is om het te delen.”
“Zou het niet geweldig zijn om een soort super limited edition te maken met de Zenith Calibre 135?” vertelde Aurel Bacs. “Julien en Romain (Marietta, Head of Product & Heritage bij Zenith) kwamen bij ons terug en zeiden ‘jongens, we hebben een verrassing voor jullie’. Maar wie had gedacht dat ze zouden komen met de echte, door het observatorium geteste, soort van Formule 1 winnende uurwerken? Zo is het allemaal begonnen.”
Lees ook: Horlogemeesters Gerald Genta en Octavio Garcia in onverwacht project
Ultieme observatorium chronometer
De bijdrage van Zenith aan de wereld van precisiechronometrie is ronduit inspirerend. Sinds de oprichting van het bedrijf in 1865 en tot op de dag van vandaag is de manufactuur nooit afgeweken van haar streven naar precisie.
Een gebied waar Zenith uitblonk, was in observatorium-chronometerwedstrijden, met meer prijzen dan enige andere horlogemaker met meer dan 2.330 chronometrieprijzen op zijn naam. In het midden van de twintigste eeuw overtrof één uurwerk alle andere tijdens het gouden tijdperk van observatorium-chronometerwedstrijden en regeerde het uurwerk dat je hier links ziet: de Calibre 135-O.
Dit kaliber werd vanaf 1945 ontwikkeld door Ephrem Jobin en geproduceerd van 1949 tot 1962 in twee verschillende versies: een commerciële variant en een tweede versie die uitsluitend werd gemaakt voor deelname aan chronometriewedstrijden in de observatoria van Neuchâtel, Genève, Kew Teddington en Besançon.
Met meer dan 230 chronometerprijzen heeft de Zenith Calibre 135 de meeste onderscheidingen in de wacht gesleept van alle observatorium-chronometer-kalibers in de geschiedenis van de horlogerie.
De tien uurwerken die voor deze zeer beperkte oplage zijn gekozen, behoren tot de “serie winnende” jaren van 1950-1954, toen de 135-O de wedstrijd vijf jaar op rij won – een soort Michael Schumacher onder de uurwerken dus.
Ze werden voorbereid op de wedstrijden en het hele jaar door verfijnd door het Zenith Laboratoire de Chronométrie. Alle tien de uurwerken kregen prijzen in de eerste categorie en allemaal werden ze gereguleerd door de beroemde Zenith-chronometriers Charles Fleck en René Gygax.
Meester Kari Voutilainen
Door Kari Voutilainen de opdracht te geven om deze historische uurwerken te restaureren en af te werken, werden ze van ruwe wedstrijdstukken tot haute horlogerie-creaties van de hoogste orde. Alexandre Ghotbi zegt erover: “Deze kalibers zijn gemaakt voor wedstrijden. Ze zijn niet gemaakt om gedragen te worden of om esthetisch aantrekkelijk te zijn. Dus, als we een polshorloge gaan maken van dit legendarische kaliber, aan wie moeten we dan vragen om het naar een hoger niveau te tillen? We zeiden meteen: Kari Voutilainen. Hij is een absolute meester.”
Het resultaat is een eigentijdse chronometer, geproduceerd in een serie van 10 stuks en exclusief verkocht door Phillips in samenwerking met Bacs & Russo.
Zenith Calibre 135
Trouw aan zijn oorspronkelijke tijdperk, is de Zenith Calibre 135 Observatoire geïnspireerd op eerdere commerciële polshorlogeversies van de Calibre 135. Echter, in tegenstelling tot iets dat ooit in het verleden is gemaakt, haalt de Observatoire Limited Edition inspiratie uit verschillende modellen uit de jaren vijftig. De platina kast heeft een doorsnee van 38 millimeter en een taps toelopende bandaanzet en een minimale lunette, wat het zicht op de wijzerplaat extra mooi maakt..
Onder het saffierglas is de licht gewelfde zwarte wijzerplaat in sterling zilver van Kari Voutilainen’s Comblémine-atelier voorzien van guilloché-gravure in een visschubmotief.
Driehoekige, opgelegde uurmarkeringen en toegepaste gepolijste puntmarkeringen in gerhodineerd Duits zilver en massief gouden wijzers worden naast elkaar geplaatst in een mix van weelde en vintage elegantie.
De extra grote seconde op 6 uur is gegraveerd met het serienummer van het uurwerk, wat het unieke karakter van elk van deze horloges reflecteert. De wijzerplaat is onderaan gesigneerd met “Neuchâtel”, aangezien Zenith, Kari Voutilainen en het historische observatorium waar het kaliber 135-O meedeed aan de chronometriewedstrijden, allemaal zijn gevestigd in het kanton Neuchâtel.
Zenith Calibre 135
Kari Voutilainen heeft de oorspronkelijke regeling en fijnafstemming van de uurwerken door Fleck en Gygax zorgvuldig behouden en de uurwerken gerestaureerd en versierd. De Fin zegt erover: “Ze hadden de knowhow om dingen nauwkeurig te maken. Die precisie verdwijnt niet na zeventig jaar. Het was onze plicht om die voorstelling niet aan te raken.”
Voor meer informatie, zie zenith-watches.com